"Demony śmierci. Zbrodniarze z Gross-Rosen" - Tomasz Bonek

 Lato nie kojarzy się z książkami historycznymi, raczej czas drinków, upalnych dni i niewymagających lektur czytanych na plaży, a jednak mnie pośród nowości Księgarni Tania Książka, wpadła w oko  książka z definicji trudna. Demony śmierci. Zbrodniarze z Gross-Rosen. O ile o Auschwitz słyszał każdy Polak, ale o Gross-Rosen wie mało kto, do tego stopnia, że o tym iż brat mojej babci był nie tylko w Auschwitz, ale i w Gross-Rosen dowiedziałam się z książki. Od tego czasu szukam książek o tym obozie, ale dopiero teraz odważyłam się jakąś przeczytać. Bardzo mocna lektura

 

– Auschwitz? W Auschwitz w porównaniu z tym, co działo się w Gross-Rosen, było jak... w sanatorium – opowiada były więzień „kamiennego piekła”.

Lekarze z SS zabijający zastrzykami z benzyny i fenolu. Polowanie obozowych strażników na więźniów ze złotymi koronami zębowymi. Mordercza praca w kamieniołomach. Przeraźliwy głód i epidemie chorób zakaźnych. To wszystko dziesiątkowało zesłanych do KL Gross-Rosen, jednego z najcięższych obozów III Rzeszy.

Tutejszymi kapo i blokowymi zostawali przede wszystkim niemieccy recydywiści: gwałciciele, złodzieje i mordercy. To oni wraz ze zwyrodnialcami z SS znęcali się nad uwięzionymi.

Tomasz Bonek, reporter, dokumentalista i autor reportaży historycznych, dociera do zeznań więźniów niemal już zapomnianego kacetu założonego pod dolnośląską Rogoźnicą. Każdy z kolejnych analizowanych dokumentów jest bardziej przerażający. Wszystkie układają się w przejmującą opowieść o demonach śmierci – oprawcach z KL Gross-Rosen.

Tomasz Bonek kontynuuje swoją misję pamięci i chce pisać o mniej znanych aspektach niemieckiej machiny śmierci. W końcu jak możemy mówić, że wiemy co się stało, skoro większość osób ma problemy z wskazaniem na mapie obozu Gross-Rosen, a to było straszne miejsce, więźniowie głośno mówili, że przy Gross-Rosen Auschwitz to było sanatorium. Sam fakt, że rdzeniem tego obozu był kamieniołom mówi dużo. Wydobywanie granitu wymaga konkretnych umiejętności i wiedzy, którą zdobywa się długo, a później jest ona dobrze opłacana, tymczasem tutaj do wydobywania kamienia zagoniono wszystkich, co kończyło się tragicznie, odłamki kamienia dostawały się więźniom do oczu, uszkadzały stopy, a niektórzy po prostu spadali z półek skalnych. A  przecież to nie praca siała największy postrach, załogę obozu zasilały bestie pierwszej kategorii, prywatnie oddani ojcowie, kochający mężowie, którzy bez mrugnięcia okiem okradali paczki do więźniów, strzelali im w głowy, czy bili do śmierci. Niesamowicie mocna książka o ludzkim okrucieństwie.

 

Ważna książka dla tych, którzy szukają odpowiedzi na pytanie, skąd w człowieku bierze się bestia. Nie, że znajdziecie w niej odpowiedź, chyba to pytanie na zawsze będzie retorycznym, ale dokłada cegiełkę, jak każda książka o załogach obozach koncentracyjnych. Mamy zarys kilku pracowników obozu, sporo wspomnień o nich, ba w końcu książka zaczyna się w dni powojennego procesu jednego z nich, który budzi ogromne emocje, a Wrocław prawie domaga się linczu. Troszkę brakło mi tej warstwy procesowej, bo rozumiem, że autor szczyci się, że dotarł do zeznań świadków, nieznanych dokumentów, ale postępowanie w tych sprawach zawsze było emocjonujące. Chyba, że sprawy sądowe załogi były w poprzedniej książce.

Momentami ta książka jest chaotyczna, autor zaczyna konkretny wątek, po czym szybko zmienia temat, jakby coś go rozproszyło, ale nie mogę odmówić tego, że wprowadza bardzo kompleksowo w temat, od powstania obozu do wyzwolenia.

Dla tych co interesują się tematyką obozową absolutnie obowiązkowa książka, powiem Wam,  że poruszyła wiele książek o których nie słyszałam… Drastyczna!

Książka w dobrej cenie do kupienia w księgarni Tania Książka