"I dobry Bóg stworzył aktorkę" - Agata Pruchniewska

Większość dziewczynek na pewnym etapie życia marzy o tym, by zostać aktorką. Większość z tej większości z czasem zmienia zdanie.
Dorotka zalicza się do mniejszości, która zdania nie zmienia, choć w efekcie wszystko wygląda inaczej, niż sobie wyobrażała. To historia najprawdziwsza z prawdziwych, a nawet momentami bardzo biograficzna, w której pasja miesza się ze zwątpieniem, wiara w siebie z totalnym załamaniem, a w miejscu marzeń o wielkich rolach mamy debet na koncie i reklamy protez zębowych. I niech was nie martwi tendencja Dorotki do pchania się w kłopoty i jej niezwykły talent do strzelania gaf. Dzięki temu poznacie Słynnego Aktora, Wielkiego Reżysera, Gwiazdę, Wielkiego Faceta oraz kilku innych sławnych ludzi znanych Wam dotąd tylko z ekranu i sceny teatralnej.

Dziś robię przerwę z opisywaniem książek z urlopu, bo mam przeczytaną powieść, którą skończyłam dopiero trzy godziny temu. W pracy było spokojnie, jak na wojnie, dobrze że wzięłam książkę(no i nowe Wysokie Obcasy też miałam). Mam pewien pogląd na wydawane przez SOL książki, bo wydawnictwo realizuje charakterystyczną misję wydawniczą, robią to konsekwentnie i spójnie. Wszystkie książki wydane nakładem SOL wpisywały się w kanon powieści lekkich, z humorem i optymistycznym przesłaniem. A jak z książką o aktorce?

Książka jest pisana z perspektywy Boga. Ten Bóg opowiada nam o Dorotce, dziewczynie, kobiecie – która od dzieciństwa chciała zostać aktorką. Ponieważ Dorotka ma marzeń wiele, ale jednocześnie łatwo popada w kompleksy i się załamuje wiadomo, że będzie taką Mary Sue skrzyżowaną z pocieszną ciamajdą… hmmm w literaturze młodzieżowej ma odpowiednik – Bellę ze Zmierzchu. Otóż ta Dorotka jest dziewczęciem uczciwym, jeśli ponosi porażki – to raczej nie ze swojej winy. Realizuje te swoje marzenia, realizuje, raz jest lepiej, no raz gorzej – ale do przodu. Dorotka ma mężczyznę swojego życia – Księcia, razem z jego Królewską Rodziną na Włościach, gra w sztukach u Sławnych Reżyserów, szuka swojego miejsca i swojej drogi zawodowej.

„I dobry Bóg stworzył aktorkę” mamy to co ceni SOL, humor – miejscami dosyć specyficzny, ciepło – no na upartego, i przesłanie, że trzeba być wiernym marzeniom i sobie. EH ten biedny Herbert nie wiedział jaką wodę, na jaki młyn leje tym swoim „bądź wierny – idź”.

Tak szczerze to Wam powiedziałam, że na całą książkę zapomniałam, że to dygresja, bo książka zaczyna się w tym samym momencie w którym się kończy(a raczej odwrotnie ;-) ). Bóg pisze nam, że Dorotka gdzieś idzie, po czym przedstawia nam Dorotkę i tak dwieście stron(ponad) dochodzimy do momentu, że Dorotka nadal idzie…(porusza się z prędkością turbiny transportowanej przez moją wieś z któregoż to wydarzenia zdjęcia zobaczycie na FB ;-) ). Dobra – powiecie – ale książka będąca dygresją i retrospekcją, to ciekawy zabieg… niby tak… ale po co?

W sumie to „po co”?, po co ta książka obijało mi się po czaszce od ¼ książki, ale wtedy jeszcze liczyłam, że coś jak to się mówi „pyknie”, coś się stanie, akcja się rozwinie… czekałam do ostatnich stron. Na okładce mamy laudacje od aktorów znanych bardzo i mniej, którzy rozpływają się nad książką jak lody w południowym słońcu. Może to jest książka branżowa, a zwykły zjadacz chleba jej nie pojmie? Czy interesuje mnie środowisko aktorskie? Nie! Nie czytam plotek, nie wiem kto jest na topie, ale jako nauczyciela interesują mnie metody kształcenia na różnych kierunkach i akurat kulisów studiów aktorskich byłam ciekawa… niestety, autorka stara się być bardzo zabawna i trochę parodiuje, puszcza liczne oczka(człowiek od tego mrugania może dostać epilepsji).  Pisze o trudach studiowania o wykładowcach, ale to są takie ogólniki, że aż tak bardzo mnie to nie usatysfakcjonowało, nic nowego to nie wniosło.

Książka może być czytadłem jeśli wzbudza emocje, przeżywamy z bohaterką wzloty i upadki, albo czytadło jest motylkowe. Lepidopterologów uprzedzam – motyli brak. W charakterze lowelasa występuje Książe – antypatyczny typ, który jest typowym wsiurem z zacofanej prowincji, dowodem na słuszność tezy, że możesz wyjść ze wsi, ale wieś z ciebie nie wyjdzie. Książe i cała jego rodzina są typowym ciemnogrodem, co strasznie irytuje Dorotkę. Samo to, pod koniec powieści Dorotka ma skończone trzy dekady życia, ale wciąż jest nazywana tym infantylnym zdrobnieniem. Zgrzyta to. Przynajmniej według mnie.

Autorka niestety wpadła w pułapkę, która z najlepszej powieści potrafi zrobić szmirę(chociaż ta książka akurat szmirą nie jest), mianowicie uznała, że jeśli nie podzieli świata na złe i dobre, to czytelnik zgubi się jak sanacyjny chłop w stolicy. W efekcie tego zabiegu, nawet jeśli Dorotka posiada jakieś tam słabsze strony, to i tak finalnie uwypuklają jej zalety, a Książe, nawet gdy zachowa się jak ludź to jednak ostatecznie wyjdzie na to, że jest kanalia.

W książce brakło mi konsekwencji… tak jakby ostateczna wersja bardzo się zmieniła w stosunku do pierwotnej, a Autorka zapomniała zmodyfikować początku.

No ładnie… rozpisałam się, pewnie mnie wyzwiecie i powiecie, że się nie znam. Pamiętajcie, ja jestem miłośniczką książek, książkową turbiną, nie literaturoznawczynią. Nie chcę Wam w tej recenzji tej książki obrzydzić, bo czyta się ją szybko i nie najgorzej. Naprawdę czytałam gorsze szmiry.

Nie ukrywam, że nie rozumiem myśli przewodniej tej książki, wyczuwam mix gatunków, dostrzegam mieszankę stylu, sposobu pisania, ale ciśnie mi się pytanie: „ o co chodzi”, czy sam fakt napisania o aktorach czyni książkę nowatorską? Bo ta książka naprawdę niczym nie rzuca na kolana, dowcip, żart, język, styl, wszystko kiedyś było, tu jest takie odgrzane i przyklapnięte, jak odgrzany kwiatek przy kożuchu.

Lektura tej książki zajęła mi przedpołudnie z hakiem. Książka mnie nie zmęczyła, nie miałam ochoty wyrzucić jej przez okno(a na wciąż otwarte było). Po prostu wydaje mi się, że Autorka do mnie nie trafiła. Nie mogę tej książki „zjechać”, nie chcę jej wykpić, ale biorąc pod uwagę jakie uczucia wywołała u mnie, to raczej nie będę jej polecać.

A Wy czytaliście? Jak Wasze zdanie?


A!! i stanowczo protestuję przeciwko generalizowaniu - ja nie chciałam być aktorką, o czym mówiłam ludziom, którzy do dziś mi powtarzają, że powinnam wybrać ten rodzaj kariery, ew. radio :P