"Błękitny zamek" - Lucy Maud Montgomery [jak powrót do domu]

 

Lucy Maud Montgomery jest znana głównie z cyklu powieści o Anne Shirley, która niedawno dzięki Wydawnictwu Marginesy przeżywa renesans, za sprawą nowego tłumaczenia. O tym, jak dużo daje świeży, przekład mogliśmy się już przekonać, teraz ponownie dana jest nam przyjemność z odkrywania na nowo ukochanej powieści. Błękitny zamek to książka, która ma dwa znane w Polsce tłumaczenia i każde z nich ma swoje grono fanów. Tym razem mamy trzeci przekład. Zamiast Buby mamy Gnuś, no i pretekst do ponownego czytania tej urokliwej historii.

 

Klasyka literatury napisana przez autorkę bestsellerowej serii o Anne Shirley.

Nieśmiała Valancy Stirling uważa się za starą pannę bez perspektyw. Ma dwadzieścia dziewięć lat i żyje w dusznej atmosferze konserwatywnej, prowincjonalnej rodziny. Jej dni są szare, pozbawione uciech i podporządkowane surowym regułom.

Powracający ból w klatce piersiowej sprawia, że Valancy decyduje się na wizytę u lekarza. Diagnoza jest szokująca: to poważna choroba serca i dziewczynie zostało kilka miesięcy, może rok życia. Wstrząśnięta tą wiadomością, decyduje się w końcu robić to, na co ma ochotę, bez strachu, co pomyślą inni. Nie tylko zaczyna odpowiadać ciętymi ripostami na złośliwe docinki wujów i ciotek, lecz także porzuca dotychczasowe życie. Zamieszkuje z umierającą przyjaciółką oraz zaprzyjaźnia się z tajemniczym i nieakceptowanym przez lokalną społeczność mężczyzną, Barneyem Snaithem. U jego boku odnajduje prawdziwe szczęście – radość, swobodę i szczere uczucie. Czas jednak pędzi nieubłaganie, a Barney ukrywa przed Valancy zaskakującą tajemnicę…

"Błękitny Zamek" to historia o samopoznaniu, wolności, miłości i odwadze, by żyć na własnych zasadach.

Valancy kończy dwadzieścia dziewięć lat, całe życie była musztrowana przez despotyczną rodzinę. Dziewczyna uświadamia sobie, że jej życie jest porażką, pozbawioną ciepła i miłości. Wszystko wskazuje, że będzie tak zawsze. Przypadek, to że tego dnia pada deszcz, zamiast na rodzinną imprezę Valancy idzie do lekarza, ponieważ ma uciążliwe problemy, lekarz stawia diagnozę nieuleczalnej choroby i daje Valancy maksymalnie rok życia. Świadomość, że nie ma nic do stracenia, bo już praktycznie żyje jakby była martwa, postanawia odciąć się od rodziny, zacząć robić to, co uważa za słuszne. Zaczyna od porzucenia domu i przeprowadzki do miejscowego cieśli-pijaka, aby zająć się jego umierającą córką, która się zhańbiła, a z którą za dziecka Valancy się przyjaźniła. Rodzina Gnuś jest oburzona, ale dziewczyna czuje się spełniona i potrzebna, a dodatkowo zaczyna się przyjaźnić z Barneyem Snaithem przybyszem znikąd, który ma bardzo złą renomę w okolicy. Otrzymując nieodwołalną diagnozę, Valancy zaczyna żyć pełną piersią i w końcu zaczyna dobrze czuć się we własnym świecie.

 

Czytałam dwa poprzednie tłumaczenia, ponieważ gdzieś słyszałam, że to pierwsze jest niepełne, później okazało się, że pominięty fragment nie wnosi wiele. Nie jestem aż taką znawczynią Montgomery, aby się wypowiadać o zachowaniu realiów, ale czytało mi się szybko i bardzo przyjemnie. Płynęłam przez tę książkę. Pierwszy raz czytałam ją jako dużo młodsza dziewczyna, wtedy po prostu mi się podobała. Wydaje mi się, że ona dotyka nas naprawdę, gdy jesteśmy bardziej w wieku Valancy, gdy rozumiemy jej sytuację i gorycz spowodowaną utratą nadziei i świadomością tego że nasze życie będzie wegetacją. Według mnie Valancy jest jak Anne Elliot z Perswazji, trzeba być w określonym wieku, by docenić te historie. Oczywiście nie trzeba być pogrążoną w goryczy osobą w średnim wieku, aby docenić dowcip tej powieści, to jak Montgomery portretuje krewnych Valancy, jak opisuje bigoterię, hipokryzję, a te ułomności są przecież ponadczasowe. Ta powieść została napisana i rozgrywa się na początku XX wieku, ale to nowe tłumaczenie niweluje dystans tych stu lat. Może i samochody w powieści są nowością, a oświetlenie gazowe postrzegane jest jako niebezpieczna innowacja, ale skupiłam się na ponadczasowej treści, na walce o swoje szczęście, przyjaźni, lojalności i miłości. Uwielbiam tę książkę. Naprawdę muszę wrócić do książek Montgomery, akurat nadchodząca jesień będzie doskonałym pretekstem!