wtorek, 19 kwietnia 2016

"Gottland" - Mariusz Szczygieł [ naród i jego kultura są związane z miejscem]

Dzięki Tygodniowym Wyzwaniom Ksążkowym, sięgam po książki, które jeszcze długo leżałyby i czekały na swój czas. Książka Mariusza Szczygła, z dedykacją leżałana półce od czerwca ubiegłego roku. I tak ciągle sobie obiecywałam, że się wezmę… no i się nie brałam. Aż przyszedł tydzień książki na literę G. Nadal rzadko czytam reportaże i nadal Czechy kojarzą mi się ze śmieszną wymową i głupimi dowcipami o tym, jak coś po czesku się nazywa.



WYDANIE II POPRAWIONE!
Książka Gottland w trzy lata po pierwszym wydaniu w 2006 roku została przełożona na 9 języków. Znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 2007. Otrzymała: Nike Czytelników, Nagrodę Warszawskiej Premiery Literackiej – Książka Roku 2007, Nagrodę im. Beaty Pawlak 2007; Gratias Agit 2009 (w Czechach); Prix Amphi 2009 (we Francji).W grudniu 2009 przyznano jej w Brukseli Europejską Nagrodę Literacką (European Book Prize 2009), której patronuje Parlament Europejski, a jurorami są krytycy i publicyści z krajów członkowskich Unii.
Wybór znakomitych reportaży poświęconych Czechom, uwikłanym w czasy, w jakich przyszło im żyć. Czechosłowacja i Czechy - Gottland - to kraj horroru, smutku i groteski. Gottland Mariusza Szczygła nie ma nic wspólnego ze stereoptypową opowieścią o kraju wesołków, zabijających czas przy piwie.
Aktorka Lida Baarova - kobieta, przez którą płakał Goebbels; rzeźbiarz Otakar Szvec – twórca największego pomnika Stalina na kuli ziemskiej, który nim skończył dzieło, postanowił się zabić, autentyczna siostrzenica Franza Kafki, która do dziś żyje w Pradze; piosenkarka Marta Kubiszova, której komunistyczny reżim na 20 lat zabronił śpiewać i skasował nagrania z radiowych archiwów; legendarny producent obuwia Tomáš Bata, który stworzył kontrolowane przez siebie miasto na 10 lat przed pomysłami Orwella; pisarz Eduard Kirchberger, który stworzył siebie na nowo i został Karelem Fabianem oraz wielu innych – to bohaterowie tej książki. Poprzez ich barwne życiorysy Mariusz Szczygieł opowiada o czasach, w jakich przyszło im (i nam) żyć. Opowiada o wygórowanej cenie, jaką musieli zapłacić za pozornie nieważne decyzje, o tragicznym splocie przypadku i przeznaczenia, kształtującym życie całych pokoleń.

Na okładce Gottlandu próżno szukać opisu, streszczenia, gdy więc otworzyłam tę zieloną książeczkę nie wiedziałam czego oczekiwać. Pamiętam jak przez mgłę, że było coś takiego jak Czechosłowacja, pamiętam, że pewnego dnia Rodzina dyskutowała o upadku, podziale tego kraju, Nigdy mnie jakoś nie fascynował, nie gotuję potraw kuchni czeskiej, ani słowackiej, nie zaczytuję się ichnią literaturą. Byłam jednak ciekawa tych książek bo słyszałam już legendy o tym jak Mariusz Szczygieł pisze o Czechach. Zaczynam czytać a tu kurczę książka z okładką na której jest dziwna rzeźba(później wiele się wyjaśni), zaczyna się od opowiastki o facecie, który ma dziwny gust co do kobiet i wybiera sobie na żony, dzieciate wdówki.  Okazuje się, że jest to opowieść o człowieku, który od zera do milionera stworzył obuwnicze imperium, po nim przejął to jego przyrodni brat(ten specyficzny gust jego ojca) i nadal rozwijał firmę, chociaż wichry historii, bo najpierw nazizm, później socjalizm, niezbyt sprzyjały. Batowie zażegnywali kryzysy ekonomiczne, walczyli z tymi co chcieli żyć na koszt skarbu państwa, był nominowany do Nobla, w swoim kraju został okrzyknięty zdrajcą i znacjonalizowano jego mienie. Na początku czytałam z zachwytem, później z lekkim przerażeniem i myślą, że to żart, by skończyć ze smutkiem. Chyba właśnie tak rzadko czytam reportaże, bo mnie zasmucają. Życie jest smutne i chociaż Mariusz Szczygieł opowiada o tym genialnie, nie zalewa nas słowotokiem, nie usypia faktami bez znaczenia, a lakonicznie z wielkim kunsztem, zabiera nas do południowych sąsiadów i prowadzi nas przez różne epoki, od czasów gdy królował Franciszek Józef, gdy powstawała Czechosłowacja, poznajemy aktorkę znaną głównie z romansu z Gobbelsem, która nie miała w życiu lekko, obserwujemy okoliczności powstania i upadku pomnika miłości do Stalina, dowiemy się trochę o sekretach Heleny Vondrackowej i przekonamy się, że jednak ludzka mentalność jest w pewnych aspektach uniwersalna. To i wiele więcej w tek książce, wreszcie poczytałam coś o praskiej wiośnie.

Do pewnych krajów czuje się chemię, albo nie, mnie Czechy nie kręcą, to już Słowacja była bliższa wielu studentom, którzy jechali w góry, przy okazji skakali za granicę i kupowali absynt i inne trunki. Ta książka była więc dla mnie odkrywaniem nieznanych zim, białe plamy nabierały koloru. Nie ukrywam, że najbardziej do gustu przypadła mi historia o obuwniczym baronie, no dobra historia o pomniku Stalina też.

Obkleiłam mój egzemplarz Gottlandu tuzinem zakładek indeksujących, cudowny jest poniższy fragment o różnym postrzeganiu Afryki w kontekście obuwniczego rynku zbytu, czy o tym jak postrzegamy cmentarze. A najbardziej daje do myślenie ciągle obecny strach. Bo faktycznie, stalinizm trwał tyle, tyle lat, te kilkanaście lat wolności, to przecież relatywnie niewiele….

To druga książka z reportażami Mariusza Szczygła którą czytałam i która mnie oczarowała… dobrze, że mam jeszcze zapas…. Wam polecam, nawet jeśli, tak jak ja uważacie, że reportaże nie są dla Was.

Genialna książka i daje popalić!


9 komentarzy:

  1. A ja Ci polecam poczytac troche Czechów, których tak wielu sie w Polsce na szczescie wydaje. I nie mam na mysli tylko Hrabala i Kundere, ale genialnego Evzena Bocka i jego cylk o arystokratce na przyklad, czy niesamowite wprost "Boginie z Zytkovej" Kateriny Tuckovej. A Szczygiel klasa jest i tyle!

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Kunderę czytałąm, muszę się zabrać za Hrabala

      Usuń
  2. Uwielbiam, jak Szczygieł pisze. Szkoda tylko, że wydaje tak mało...

    OdpowiedzUsuń
  3. Ja też pokochałam tę książkę, a 'Gotland' dało mi kolejny powód do zastanowienia się, czy postawa Czechów nie była lepsza niż nasze 'stawianie się' z motyką na słońce. To nie oddamy guzika, to przemądrzalstwo.Czesi wiedzieli, że są słabsi, i że muszą szanować życie. A myśmy, Beck i inni doprowadzili do wymordowania 6 mlnów Polaków, do wykradzenia majątku narodowego. Właściciela Łańcuta można krytykować, ale ocalił pałac i jego zawartość dla przyszłych pokoleń.
    Nie wiem co mam myśleć, ale 'Gotland' mnie do tego skłonił.

    No a ta postawa podskakującego ratlerka w polityce jest ciągle obecna.....

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To nurtuje mnie od liceum, ale lepiej się nie przyznawać do takiego myślenia, zwłaszcza teraz ;)

      Usuń
  4. Reportaże czytam najchętniej, więc i ,,Gottland" znajduje się na mojej długiej liście książek obowiązkowych :)

    OdpowiedzUsuń

To dużymi literami: KAŻDY KOMENTARZ ZAWIERAJĄCY LINK - WYLATUJE- WIELOKROTNIE PROSIŁAM, NIE ODNOSIŁO SKUTKU, TERAZ Z AUTOMATU I BEZ CZYTANIA.

A teraz grzecznie i klasycznie ; ) bo bardzo Was przecież lubię : )

Witaj Gościu, cieszy mnie Twoja wizyta, cieszę się, że chcesz pozostawić ślad po tym, że przeczytałeś to miałam do powiedzenia.

Proszę :) komentuj, ale pamiętaj :)

Każdy głos w dyskusji jest dla mnie ważny. Każdy komentarz jest czytany, na komentarz każdego czytelnika staram się odpowiedzieć.

Jeśli chcesz coś powiedzieć, zwrócić uwagę, a komentarz pod danym postem będzie niewłaściwy - z boku podałam adres mejlowy

Nie spamuj, nie jestem nastolatką, więc nie pisz "Super, zapraszam do mnie". To właśnie jest spam, takie komentarze usuwam. Napisz coś merytorycznego, a na pewno zaciekawisz mnie i odwiedzę Twoją stronę.

Chcesz mnie obrazić? Wyzwać? Wyśmiać moje poglądy, czy mnie, jako mnie? Daruj sobie! Jesli szydzisz, lub obrażasz moich czytelników, lub po prostu naruszasz netetykietę, komentarz również wyleci.


Według Wydawnictw

Czarna Owca (14) Dom Wydawniczy Rebis (9) Replika (2) Wydawnictwo Psychoskok (2) Wydawnictwo Agora (23) Wydawnictwo Aktywa (2) Wydawnictwo Albatros (21) Wydawnictwo Bellona (5) Wydawnictwo Bukowy Las (5) Wydawnictwo Czarna Owca (21) Wydawnictwo Czarne (47) Wydawnictwo Czerwone i Czarne (1) Wydawnictwo Czwarta Strona (24) Wydawnictwo Czytelnik (3) Wydawnictwo Dobra Literatura (1) Wydawnictwo Dolnośląskie (12) Wydawnictwo Dowody na Istnienie (5) Wydawnictwo Dragon (4) Wydawnictwo Edipresse Książki (16) Wydawnictwo Erica (1) Wydawnictwo Esprit (2) Wydawnictwo Feeria (1) Wydawnictwo Filia (23) Wydawnictwo Franciszkanów "Bratni Zew" (1) Wydawnictwo Hachette (2) Wydawnictwo Harper Collins (15) Wydawnictwo Insignis (17) Wydawnictwo Iskry (12) Wydawnictwo J. Przeworskiego (1) Wydawnictwo Jaguar (6) Wydawnictwo JanKa (2) Wydawnictwo Kobiece (84) Wydawnictwo Książnica (16) Wydawnictwo Kwiaty Orientu (2) Wydawnictwo Lira (13) Wydawnictwo Literackie (52) Wydawnictwo MAG (1) Wydawnictwo Manufaktura Tekstów (1) Wydawnictwo Marginesy (88) Wydawnictwo Media Rodzina (16) Wydawnictwo Mg (30) Wydawnictwo Młodzieżówka (1) Wydawnictwo Muza (62) Wydawnictwo Nasza Księgarnia (4) Wydawnictwo Noir Sur Blanc (9) Wydawnictwo Nova Res (9) Wydawnictwo Nowa Proza (1) Wydawnictwo Otwarte (40) Wydawnictwo Pascal (30) Wydawnictwo Planeta (1) Wydawnictwo Poradnia K (6) Wydawnictwo Poznańskie (34) Wydawnictwo Prozami (1) Wydawnictwo Prószyński (83) Wydawnictwo PWN (3) Wydawnictwo Replika (41) Wydawnictwo Sic! (3) Wydawnictwo Smak Słowa (3) Wydawnictwo Sonia Draga (5) Wydawnictwo SQN (14) wydawnictwo Stara Szkoła (2) Wydawnictwo superNOWA (2) Wydawnictwo Szara Godzina (9) Wydawnictwo Szelest (1) Wydawnictwo Szósty Zmysł (7) Wydawnictwo Świat Książki (26) Wydawnictwo Święty Wojciech (2) Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego (10) Wydawnictwo Uroboros (6) Wydawnictwo Vesper (1) Wydawnictwo W.A.B (55) Wydawnictwo WAM (5) Wydawnictwo WasPos (2) Wydawnictwo Wielka litera (5) Wydawnictwo WM (1) Wydawnictwo YA (3) Wydawnictwo Young (7) Wydawnictwo Znak (145) Wydawnictwo Zwierciadło (3) Wydawnictwo Zysk i s-ka (73)

Categories

2016 przeczytane (259) 2019 czytam (263) 2020 (216) 2020 trup (6) 2021 (155) 2021trup (21) 2022 lektury (137) 2023 czytam (137) 2023 trup (31) 52 filmy w 2014 (22) 52 filmy w 2015 (6) akcje (27) amor vincit omnia (10) Angielski ogród (8) audiobook (16) autobiografia (14) biografia (112) bolly (9) candy (2) Cmentarz Zapomnianych Książek (2) czytam przeleżałe trupy z półek (171) czytane 2018 (244) dzienniki (4) Euro 2012 (4) fantastyka (17) felietony (4) historia (70) kkd (4) klasyka (41) klasyka literatury popularnej (23) kolorowe czytanie (4) komedia (1) koty (5) kryminał (132) kucharzę (53) listy (1) literatura na peryferiach (4) łańcuszek (20) Mundial RPA (1) muzycznie (47) naturalnie (2) nie samą książką (141) oglądnęłam (189) ogrodowo (5) oscarowe wyzwanie (2) pachnące (129) planowanie i zagospodarowanie(niekoniecznie przestrzenne) (8) plany (7) podaj cegłę (14) podróże (10) podróże w czasie (15) podsumowanie (96) podsumowanie 2015 (12) podsumowanie 2016 (11) podsumowanie 2017 (14) podsumowanie 2018 (12) poezja (8) prawdziwe historie (44) projekt - nobliści (5) prywatne (75) prywatnie (9) przeczytałam (2725) przeczytałam 2015 (243) przeczytane w 2010 (1) przeczytane w 2011 (1) Real Madryt (3) recenzja książki (1704) recenzyjne (1658) religia i duchowość (26) reportaż (79) retro (6) robótki (24) roczne podsumowanie (7) romans (225) saga rodzinna (38) seriale (33) sportowo (27) stosik (102) test (1) top10 (12) turystycznie (1) village candle (12) w 2017 przeczytałam (226) woski (126) wymiana (8) wyzwanie - Agatha Christie (54) wyzwanie czytelnicze (69) wyzwanie filmowe (31) wyzwanie Picoult/Sparks (2) wyzwanie w centymetrach (1) yankee candle (94) z półki 2015 (3) zakupy (1) zapowiedź (11)
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Wg. Autorów ( w trakcie tworzenia)

Agata Christie (51) Edyta Świętek (28) Jodi Picoult (23) Joanne Kathleen Rowling (18) Małgorzata Musierowicz (18) Colleen Hoover (17) Lucy Maud Montgomery (17) Agatha Christie (16) Szymon Hołownia (16) Agnieszka Lingas-Łoniewska (15) Diane Chamberlain (15) Katarzyna Michalak (15) John Ronald Reuel Tolkien (12) Katarzyna Bonda (11) Agata Czykierda-Grabowska (10) Bernard Cornwell (10) Camilla Läckberg (10) Emily Giffin (10) Jojo Moyes (10) Monika Szwaja (10) Regina Brett (9) Amy Harmon (8) Ałbena Grabowska (8) Ałbena Grabowska-Grzyb (8) George R.R. Martin (8) Jane Austen (8) Mariusz Urbanek (8) Monika A. Oleksa (8) Diana Gabaldon (7) Elizabeth Gaskell (7) Elżbieta Cherezińska (7) Elżbieta Rodzeń (7) Małgorzata Gutowska - Adamczyk (7) Robert Galbraith (7) Ada Tulińska (6) Jerzy Bralczyk (6) Jürgen Thorwald (6) Katarzyna Kwiatkowska (6) Katarzyna Zyskowska-Ignaciak (6) Richard Paul Evans (6) Beata Majewska (5) Charles Dickens (5) Charlotte Brontë (5) Giovannino Guareschi (5) Jacek Dehnel (5) Katarzyna Archimowicz (5) Kiera Cass (5) Wiesław Myśliwski (5) Yrsa Sigurdardóttir (5) Abby Jimenez (4) Anna Herbich (4) Anna Kańtoch (4) Astrid Lindgren (4) Barbara O`Neal (4) Cecelia Ahern (4) Corinne Michaels (4) Dorota Gąsiorowska (4) Edward Rutherfurd (4) Elisabet Benavent (4) Federico Moccia (4) Gabriela Gargaś (4) Igor Sokołowski (4) Lisa Genova (4) Magdalena Grzebałkowska (4) Magdalena Kordel (4) Marek Rybarczyk (4) Mariusz Szczygieł (4) Marta Kisiel (4) Mhairi McFarlane (4) Trygve Gulbranssen (4) Adam Kay (3) Agata Sawicka (3) Agnieszka Wojdowicz (3) Ali Hazelwood (3) Alina Białowąs (3) Aneta Jadowska (3) Anna J. Szepielak (3) Anna Kamińska (3) Anna Sakowicz (3) Antonina Kozłowska (3) Barbara Sęk (3) Carlos Ruiz Zafón (3) Charlotte Link (3) Daisy Goodwin (3) Demet Altınyeleklioğlu (3) Denise Grover Swank (3) Dominika Smoleń (3) Elisabeth Herrmann (3) Eliza Orzeszkowa (3) Elizabeth Cooke (3) Elizabeth Haran (3) Evžen Boček (3) Francine Rivers (3) Gard Sveen (3) Hanna Cygler (3) Iwona J. Walczak (3) Jean-Jacques Sempé (3) John Boyne (3) Katherine Webb (3) Maria Ulatowska (3) Małgorzata Warda (3) Mitch Albom (3) Paullina Simons (3) René Goscinny (3) Richard Phillips Feynman (3) Roma Ligocka (3) Stephenie Meyer (3) Wilkie Collins (3) Adrianna Michalewska (2) Agata Puścikowska (2) Agnieszka Krakowiak-Kondracka (2) Alek Rogoziński (2) Aleksander Dumas(ojciec) (2) Aleksandra Szarłat (2) Aleksandra Zaprutko-Janicka (2) Alexa Lavenda (2) Amy Hatvany (2) Andrew Morton (2) Andrzej Andrusiewicz (2) Andrzej Markowski (2) Andrzej Sapkowski (2) Angelika Kuźniak (2) Anna Fincer-Ogonowska (2) Anna Langer (2) Anna Rohóczanka (2) Anna Wolf (2) Anne Brontë (2) Anne Jacobs (2) Anne Tyler (2) Anthony McCarten (2) Beata Pawlikowska (2) Beth Reekles (2) Bill Bryson (2) Bogdan Lach (2) Bogna Ziembicka (2) Bolesław Prus (2) Carrie Elks (2) Cezary Łazarewicz (2) Christina Baker-Kline (2) Clive Staples Lewis (2) Colin Campbell (2) Consilia Maria Lakotta (2) Dan Brown (2) Daniel Silva (2) Danuta Awolusi (2) David Levithan (2) Debbie Macomber (2) Diana Palmer (2) Dinah Jefferies (2) Donald Spoto (2) Dorota Terakowska (2) Elena Armas (2) Emilia Kiereś (2) Erin Morgenstern (2) Eva García Sáenz de Urturi (2) Ewa Bauer (2) Ewa Stachniak (2) Ewa Winnicka (2) Ewelina Dobosz (2) Ewelina Dyda (2) Gavin Extence (2) Grzegorz Strzelczyk (2) Helen Fielding (2) Henning Mankell (2) Jacek Hugo-Bader (2) Jan Miodek (2) Jaume Cabré (2) Jean des Cars (2) Jerzy Niemczuk (2) Julian Tuwim (2) Justyna Wydra (2) Józef Witko (2) Kamil Janicki (2) Kard. Jorge Mario Bergolio (2) Katarina Mazetti (2) Katarzyna Kołczewska (2) Kristina Sabaliauskaitė (2) Krzysztof Ziemiec (2) Linda Green (2) Louisa May Alcott (2) Marcin Mastalerz (2) Marcin Prokop (2) Marcin Wilk (2) Margaret Mitchell (2) Maria Dąbrowska (2) Maria Kruger (2) Małgorzata Hayles (2) Michał Heller (2) Papież Franciszek (2) Rachel Hauck (2) Terry Pratchett (2) Victoria Twead (2) Walter R. Brooks (2) A. Scott Berg (1) Abby Johnson (1) Adam Higginbotham (1) Adam Leszczyński (1) Adam Mickiewicz (1) Adam Szustak OP (1) Adam Węgłowski (1) Adam Zamoyski (1) Adriana Rak (1) Adrianna Trzepiota (1) Agata Jakóbczak (1) Agata Napiórska (1) Agata Passen (1) Agata Polte (1) Agata Pruchniewska (1) Agata Suchocka (1) Agnieszka Dydycz (1) Agnieszka Kaluga (1) Agnieszka Krawczyk (1) Agnieszka Litorowicz-Siegert (1) Agnieszka Markowska (1) Agnieszka Meyer (1) Agnieszka Nabrdalik (1) Agnieszka Olejnik (1) Agnieszka Pajączkowska (1) Agnieszka Przybysz (1) Agnieszka Siepielska (1) Agnieszka Wolny-Hamkało (1) Aileen Orr (1) Alberto S. Santos (1) Aleksander Jażwiński (1) Aleksander Makowski (1) Aleksandra Borowiec (1) Aleksandra Julia Kotela (1) Aleksandra Kardaś (1) Aleksandra Klich (1) Aleksandra Skrzypietz (1) Aleksandra Tyl (1) Aleksandra Wójcik (1) Aleksandra Zbroja (1) Alessio Puleo (1) Alex Bellos (1) Alex North (1) Alfredo Relaño (1) Alice Hoffman (1) Alice Lugen (1) Allison Pataki (1) Aly Cha (1) Alyson Richman (1) Amor Towles (1) Amy Medling (1) Andrea Wulf (1) Andreas Baumgarten (1) Andrzej Chwalba (1) Andrzej Fedorowicz (1) Andrzej Grembowicz (1) Andrzej Kępiński (1) Andrzej Pilipiuk (1) Andrzej Rzepliński (1) Andrzej Zając (1) Andrzej Zawistowski (1) Andrzej Zoll (1) Andrzej Łapiński (1) André Aciman (1) Andrés Ibáñez (1) Andy Jones (1) Angele Lieby (1) Angie Thomas (1) Anika Stelmasik (1) Ann Brashares (1) Ann Wroe (1) Anna Arno (1) Anna Bailey (1) Anna Bellon (1) Anna Bikont (1) Anna Brzezińska (1) Anna Dan (1) Anna Dembowska (1) Anna Dutkiewicz (1) Anna Dymna (1) Anna Gavalda (1) Anna Janko (1) Anna Jean Mayhew (1) Anna Kaszuba-Dębska (1) Anna Klara Majewska (1) Anna Klejzerowicz (1) Anna Kołodziejska (1) Anna Krystyna Bikont (1) Anna Laura Rucińska (1) Anna Lewicka (1) Anna Mateja (1) Anna Mieszkowska (1) Anna Moczulska (1) Anna Nejman (1) Anna Piwkowska (1) Anna Przedpełska-Trzeciakowska (1) Anna Płowiec (1) Anna Sulińska (1) Anna Szafrańska (1) Anna Szczęsna (1) Anna Todd (1) Anna Tomiak (1) Anna Trojanowska (1) Anna Wolff-Powęska (1) Anna Zamojska (1) Anna Śnieżka (1) Annabel Pitcher (1) Anne B. Ragde (1) Anne O'Brien (1) Anne-France Dautheville (1) Annejet van der Zijl (1) Annette Christie (1) Annette Hess (1) Annie Barrows (1) Annie Proulx (1) Anton Czechow (1) Antoni Słonimski (1) Antonina Żabińska (1) Arael Zurli (1) Arkadiusz Stempin (1) Arkadiusz Szaraniec (1) Arne Lynch (1) Arrowood Brothers (1) Arthur Conan Doyle (1) Artur Rolak (1) Atul Gawande (1) Audrey Carlan (1) Augusta Docher (1) Ava Dellaira (1) Ayaan Hirsi Ali (1) Banana Yoshimoto (1) Barack Obama (1) Barbara Gaweł (1) Barbara Mutch (1) Barbara Seidler (1) Barbara Taylor Bradford (1) Barbara Wachowicz (1) Barbara Wysoczańska (1) Barry Gifford (1) Bartek Dobroch (1) Bartosz Brożek (1) Beata Biały (1) Beata Kost (1) Becky Wade (1) Bellamy Creek (1) Ben Judah (1) Benjamin Balin (1) Bernadette McDonald (1) Bianca Iosivoni (1) Biblioteka Słów (1) Bill Clinton (1) Blaža Popović (1) Boel Westin (1) Bożena Fabiani (1) Bożena Gałczyńska - Szurek (1) Bożena Keff (1) Bratni Zew (1) Brenda Reid (1) Brigitte Hamann (1) Brooke McAlary (1) Bryan Cairns (1) Brygida Grysiak (1) Camilla En (1) Camille Perri (1) Carla Montero (1) Carlo Maria Martini (1) Carmen Santos (1) Carole Matthews (1) Carolyn V. Murray (1) Carrie Snyder (1) Casey McQuiston (1) Cat Patrick (1) Catherine Banner (1) Catherine Isaac (1) Catherine Lowell (1) Catherine Mayer (1) Catherine Whitlock (1) Cecil Scott Forester (1) Cecilia Samartin (1) Celeste Ng (1) Cesarina Vighy (1) Chandra Hoffman (1) Charles Belfoure (1) Charles Bock (1) Charles Frazier (1) Charlotte Browne (1) Charlotte Gordon (1) Charlotte Lucas (1) Cheryl Strayed (1) Chesley McLaren (1) Chris Cander (1) Chris Columbus (1) Chris Fabry (1) Chris Grabenstein (1) Chris Niedenthal (1) Christer Mjåset (1) Christian Jacq (1) Christine Breen (1) Christopher Kelly (1) Christopher W. Gortner (1) Chufo Llorens (1) Claire Guest (1) Claire North (1) Clara Sanchez (1) Claude Quétel (1) Colin O`Brien (1) Colleen Faulkner (1) Colleen McCullough (1) Colson Whitehead (1) Conor Grennan (1) Consolation Duet (1) Corban Addison (1) Craig Storti (1) Cristina Caboni (1) Cristina Morato (1) Cristina Sánchez-Andrade (1) Cyceron (1) Dagmara Leszkowicz-Zaluska (1) Damian K. Markowski (1) Dan Abnett (1) Daniel Defoe (1) Daniela Lamas (1) Danielle Steel (1) Danuta Pytlak (1) Daphne du Maurier (1) Dario Fo (1) Dariusz Janiszewski (1) Darynda Jones (1) David Ebershoff (1) David Hunter (1) David Icke (1) David Mccullough (1) David Mitchell (1) Davis Bunn (1) Dawid Krawczyk (1) Dawid Ratajczak (1) Dawn Barker (1) Debora MacKenzie (1) Deborah Feldman (1) Delia Owens (1) Denis Brian (1) Denis Diderot (1) Denise Hildreth Jones (1) Dennis Lehane (1) Dhonielle Clayton (1) Dianne Freeman (1) Doda Około-Kułak (1) Dodie Smith (1) Dominik Dán (1) Dominik Szczepański (1) Dominika Buczak (1) Dorota Combrzyńska-Nogala (1) Dorota Golińska (1) Dorota Masłowska (1) Dorota Ponińska (1) Dorota Sumińska (1) Dorota Świątkowska (1) Dorothea Johnson (1) Dorothy Rowe (1) Douglas Adams (1) Douglas Smith (1) Dörthe Binkert (1) E. Lockhart (1) E. O. Chirovici (1) E.T.A. Hoffman (1) Eco Redonum (1) Ed Young (1) Edith Wharton (1) Edward Brooke-Hitching (1) Edward Carey (1) Egon Caesar Conte Corti (1) Eileen Goudge (1) Elena Ferrante (1) Elizabeth Adler (1) Elizabeth Chadwick (1) Elizabeth Craft (1) Elizabeth Kolbert (1) Elizabeth Letts (1) Elizabeth O'Roark (1) Elizabeth O`Roark (1) Elizabeth von Arnim (1) Ella Maise (1) Ellen Alpsten (1) Ellis Peters (1) Elvira Baryakina (1) Elyse Douglas (1) Elżbieta Jodko-Kula (1) Elżbieta Wichrowska (1) Emil Zola (1) Emilia Sokolik (1) Emilia Szelest (1) Emily Jane Brontë (1) Emma Dmochowska (1) Emma Donoghue (1) Emma Lord (1) Emmanuel Macron (1) Enola Holme (1) Eowyn Ivey (1) Eric Lomax (1) Esther Singer Kreitman (1) Eugen Ruge (1) Eugène Ionesco (1) Eva Weaver (1) Evie Dunmore (1) Ewa Bagłaj (1) Ewa Curie (1) Ewa K. Czaczkowska (1) Ewa Madeyska (1) Ewa Pirce (1) Ewa Popławska (1) Ewa Wolkanowska-Kołodziej (1) Ewa Wróbel (1) Ewa Zdunek (1) Ewa Żarska (1) Ewald Arenz (1) Ewelina Karpacz-Oboładze (1) Fabien Grolleau (1) Fern Britton (1) Fern Michaels (1) Florian Illies (1) Francis Hackett (1) Francis Scott Fitzgerald (1) Francoise Giroud (1) Gabriella Contestabile (1) Gabrielle Zevin (1) Gail Honeyman (1) Gardner Raymond Dozois (1) Garrard Conley (1) Garri Kasparow (1) Gary Susman (1) Gary W. Small (1) Gena Showalter (1) Genevieve von Petzinger (1) George Orwell (1) Georgia Bockoven (1) Gigi Buffon (1) Glenys Carl (1) Grażyna Jeromin-Gałuszka (1) Greg King (1) Gregg Olsen (1) Grzegorz Sokołowski (1) Harper Lee (1) Helen Rappaport (1) Helena Mniszkówna (1) Helga Hoškova-Weissowá (1) Hellmut Andics (1) Henryk Sienkiewicz (1) Holly Peterson (1) Horacio Verbitsky (1) Håkan Nesser (1) Ibn Warraq (1) Ismet Prcić (1) Izabela Jung (1) Izabela Sowa (1) Izabella Frączyk (1) J.J. Renert (1) Jacek Lusiński (1) Jadwiga Czajkowska (1) Jakub Puchalski (1) Jan Paweł II (1) Jan Wróbel (1) Jan Łoziński (1) Janina Fedorowicz (1) Jaroslav Hašek (1) Jaume Collel (1) Jean-Christophe Brisard (1) Jean-Paul Roux (1) Jeannette Kalyta (1) Jennifer Kaufman (1) Jennifer Teege (1) Jennifer Worth (1) Jerzy Sosnowski (1) Jewgienij Wodołazkin (1) Jill Barnett (1) Jill Mansell (1) Joanna Konopińska (1) Joanna Marat (1) Joanna Szczęsna (1) Joanne Harris (1) John Borrell (1) John Carlin (1) John Curran (1) John Green (1) John Grogan (1) John Seeney (1) Jolanta Król (1) Jolanta Kwiatkowska (1) Jon Ronson (1) Jonathan Littell (1) Jordi Pons Salas (1) Joyce Maynard (1) Julia Alvarez (1) Julia Child (1) Julia P. Gelardi (1) Julie Lawson Timmer (1) Julie Orringer (1) Justin Go (1) Justin Peacock (1) Ka Hancock (1) Karen Dionne (1) Karen Karbo (1) Karen Mack (1) Karolina Frankowska (1) Karolina Lanckorońska (1) Kate Lord Brown (1) Kathryn Taylor (1) Keith Lowe (1) Kerstin Ekman (1) Krzysztof Sadło (1) Laila El Omari (1) Laurens van der Post (1) Leah Fleming (1) Lena Najdecka (1) Leslie Carroll (1) Levi Henriksen (1) Lily Koppel (1) Lisa Kleypas (1) Lisa Scottoline (1) Liv Tyler (1) Louise Walters (1) Lucy Ferriss (1) Lucyna Olejniczak (1) Ludwig Winder (1) Ludwik Stomma (1) M.L. Stedman (1) Maciej Karpiński (1) Maciej Stuhr (1) Magda Gessler (1) Magdalena Kulus (1) Magdalena Tulli (1) Mag­da­lena Knedler (1) Maja Łozińska (1) Mandy Hale (1) Marc Llewellyn (1) Marcin Górka (1) Marcin Zaremba (1) Marek Aureliusz (1) Marek Grechuta (1) Marek Ławrynowicz (1) Margaret Dilloway (1) Maria Krüger (1) Maria Sveland (1) Marilyn Brant (1) Marina Stepnova (1) Mariola Pryzwan (1) Marion Zimmer Bradley (1) Mariusz Wilka (1) Mariusz Ziomecki (1) Martha Grimes (1) Martin Sixsmith (1) Matthew Quick (1) Małgorzata Halber (1) Małgorzata Maj (1) Małgorzata Szejnert (1) Małgorzata Tusk (1) Małgorzata Łukowiak (1) Melchior Wańkowicz (1) Melissa Hill (1) Meredith Goldstein (1) Mieczysław Mokrzycki (1) Mike Carson (1) Mira Suchodolska (1) Miriam Karmel (1) Nadine Gordimer (1) Natasha Walker (1) Ned Vizzini (1) Olle Lönnaeus (1) Patrick Ness (1) Patrick Pesnot (1) Paul Arden (1) Penny Jordan (1) Peter Heller (1) Peter Kreeft (1) Platon (1) Pola Kinski (1) Priscille Sibley (1) Rebecca Johns (1) Robert J. Woźniak (1) Ryszard Legutko (1) Sally Bedell Smith (1) Sam Pivnik (1) Samantha Hayes (1) Samantha van Leer (1) Sarita Mandanna (1) Seré Prince Halverson (1) Shelley Emling (1) Stanisław Zakościelny (1) Stephanie Evanovich (1) Sue Eckstein (1) Sue Woolmans (1) Sylwia Chutnik (1) Szymon Sokolik (1) Tullio Avoledo (1) Zośka Papużanka (1) dr Stefanie Green (1) ks. Jan Twardowski (1) Éric-Emmanuel Schmitt (1) Łukasz Maciejewski (1) Łukasz Orbitowski (1)

Pogoda w mojej okolicy