piątek, 12 września 2014

"Dobre dziecko" - Roma Ligocka

Nowa, długo oczekiwana powieść Romy Ligockiej!
Intymne wyznanie nastoletniej „dziewczynki w czerwonym płaszczyku”. Autorka odkrywa w niej nowy, do tej pory skrywany, fragment historii swojego życia. To opowieść o niezwykle emocjonalnej więzi córki z matką, o dojrzewaniu nastolatki, miłości, samotności i cierpieniu.
Punktem wyjścia jest odkrycie przez córkę romansu matki z żonatym mężczyzną. Roma, dojrzewająca nastolatka, czuje się przez matkę zdradzona. Przeraża ją cielesność i zmysłowość miłości, szpieguje więc matkę, aby uniemożliwić ten związek, ale też by poznać nieznane oblicze najbliższej jej osoby. Niezgoda na rzeczywistość jest w Romie tak wielka, że prowadzi ją do anoreksji. Autorka śmiało i szczerze po raz pierwszy opowiada o tym doświadczeniu i walce z pragnieniem śmierci.
Dziewczyna musi także stanąć do walki o życie swojej matki, która nie wytrzymując presji otoczenia i dramatyzmu sytuacji, podejmuje próby samobójcze. Jest to dla wrażliwej nastolatki przyspieszona lekcja dorosłego życia.
W powieść wkomponowane są fragmenty Pamiętnika Anny Abrahamerowej – babci Romy. Jest to piękny opis przedwojennego żydowskiego świata Krakowa: bale, stroje, luksus… Lektura pamiętnika jest dla Romy ucieczką od rzeczywistości, przeniesieniem się do ulubionego świata wyobraźni, ale też do historii własnej rodziny.



Ta książka chodziła za mną od ponad roku… nie wiem czy nie od dwóch lat. Wiedziałam, czułam, że jest warta przeczytania, ale ciągle coś mnie wstrzymywało. Dopiero promocja na stronie Wydawnictwa Literackiego, które sprzedaje książki – nówki, według Wydawnictwa bardzo zdewastowane, za pół darmo(stan świetny – wyprzedaż polecam), skusiła mnie skutecznie. Wyczekiwałam listonosza jak wyzwolenia… Zaczęłam podczytywać, tak od niechcenia… w końcu stwierdziłam, że nią będę się bronić, bo książka zasługuj na czytanie. Tak jak rzadko która. Nie jest dynamiczna, ale uczucia i świat w niej opisane, są jak gęsty roztwór, zanurzamy się w nim, w cudzym smutku i traumie i bodźce ze świata są przytłumione. Kraków, lata pięćdziesiąte… tam jesteśmy… Jedna z najbardziej wstrząsających książek jakie czytałam, chociaż spokojna jak płynąca leniwie rzeka, w której, pod powierzchnią jest cały burzliwy kosmos.

„Nie wiem, czy tam, dokąd lecę, może mnie spotkać nieoczekiwane szczęśliwe zakończenie – czy nasze losy kiedykolwiek mogą mieć jakiś happy end?”. Takie słowa czytamy już niemalże na samym końcu książki. „Dobre Dziecko” kończy się tam, gdzie Roma Ligocka zaczęła swoją opowieść, w Buenos Aires, siedząc nad brzegiem Rio de la Platta, z dystansu tysięcy kilometrów autorka patrzy na swoje życie. Bo tu jest inny świat. „Tutaj widać, jak nieważny jest czas. Może czas jest osobą? Trochę despotyczną, trochę złośliwą? Może tylko kpi sobie z nas, a my traktujemy go poważnie?” i tak od dumania nad naturą czasu przechodzi do własnego życia. Wiele przeżyła, na swój temat usłyszała wiele. Czy przeżyte w czasie wojny traumy pozwolą jej, tak po prostu żyć? Kochać? „Umiem tylko kochać. Nie umiem być kochana. Nigdy nie umiałam – nawet jako dziecko. Prosiłam, modliłam się o czyjąś czułość, o uwagę 0 zawsze dostawałam jej za mało. Byłam tylko samotną dziewczynką w obcym świecie i chyba ciągle nią jestem.” Holocaust zabrał jej dzieciństwo, rodzinę, korzenie, spokój i beztroskę.  Nie czytałam JESZCZE „Dziewczynki  w czerwonym płaszczyku”, wyobrażam sobie jaka to musi być mocna książka, bo Ligocka pisze o uczuciach dotykając duszy czytelnika, a skoro w czerwonym płaszczyku opisze życie w getcie, o którym w „Dobrym dziecku” mamy tylko wzmianki, to… książka będzie jak mocna i ostra jak policzek. Ligocka patrząc na swoje życie widzi, co zabrała jej wojna, z powodu żydowskiego pochodzenia musiała się ukrywać, porzucić dom, zmienić nazwisko. „Nigdy nie miała domu ani nawet własnego nazwiska – kazano jej zapomnieć, jak się nazywa. Kazano nauczyć się nowego nazwiska, kupionego za pieniądze. Po to żeby przeżyć. DO dziś, kiedy się przedstawiam, mam dziwne uczucie, wiem, że moje nazwisko tak naprawdę nie jest moje, a to prawdziwe moim być przestało.”  Dziecko, tylko dziecko, ale już zaszczute, nauczone ucieczki i strachu, a tej nauki się nie zapomina, nawet gdy Niemcy odchodzą, przychodzą komuniści, którzy nie są aniołami…

Roma wspomina życie po zakończeniu okupacji, chociaż czasami przewijają się również klatki z życia w getcie, w ucieczce przed Niemcami… to ją ukształtowało, nauczyło strachu, pozbawiło rodziny. Została z matką, owdowiałą i osieroconą kobietą, która wpędzi córkę w najgorsze kompleksy i neurozy. Tylko czy można ją za to winić? Matka Romy pochodziła z zamożnej rodziny(książka jest przeplatana fragmentami dziennika babci Romy), wyszła za mąż za gorzej sytuowanego mężczyznę, ale się kochali. Mąż umarł zaraz po wojnie, a reszta rodziny umarła w obozach, Ci co przeżyli stoją w rozkroku, pomiędzy życiem i śmiercią, przeszłością i dniem dzisiejszym. Wpadają w dziwną schozofrenię, z jednej strony chcą używać życia, bo po tej strasznej wojnie widać, jak krucha jest granica pomiędzy życiem, a śmiercią, a z drugiej pęta ich trauma, smutek… Gdy jeszcze Roma odkrywa, że matkę łączy romans z żonatym mężczyzną dziewczynka odsuwa się od niej. Jednocześnie kochając matkę, troszcząc się o nią, Roma brzydzi się tego co mama robi i nie pozwala się dotykać. „Myślę, że trudno jest komuś pokazać, że się go koca, bo ten ktoś nie zawsze może zrozumieć, dlaczego się coś mówi albo dlaczego się coś myśli… i czasem się kogoś kocha, ale się myśli, że on jest obcy… i nie wiadomo, jak mu to powiedzieć.” Kwintesencja nieporozumień z ludźmi, których kochamy.
Cała książka jest poruszającym wyznaniem, spowiedzią kobiety, która przeżyła już trochę i nie wstydzi się mówić o swoich traumach. Ligocka pokazuje nam swoje wnętrze, rozdarte, zastraszone… i mówi: „Wszyscy jesteśmy przedziwną mieszaniną strachu, słabości, dobrych intencji i złych uczynków. Szczególnie kiedy tkwi w nas zadawniony, nieuświadomiony lęk.

To co przeżyła autorka jest wstrząsające, metody wychowawcze, nerwice i historia, która od czasu do czasu upominała się o daninę.  To historia duszy, której odmówiono stabilizacji i ciepła… Poruszająca.

Naprawdę chciałabym Wam polecić tę książkę. Jest osobista, trudna bo sączy się z niej obezwładniający smutek,   warta jest uwagi i tego by ją przeczytać. Podobno niedługo ma wyjść kontynuacja… nie mogę się doczekać!!

Dobrze, że to mój egzemplarz, oblepiony karteczkami indeksującymi






Wszystkie cytaty pochodzą z książki: R. Ligocka, "Dobre dziecko", Kraków 2012

16 komentarzy:

  1. Czytałam kilka książek Ligockiej i podoba mi się to co pisze. tej książki jeszcze nie czytałam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ja muszę po inne książki sięgnąć... ta książka była niezwykła, chcę więcej

      Usuń
  2. Czytałam do tej pory tylko jedną książkę tej autorki, i pamiętam, że jej proza mnie uwiodła. Z chęcią więc skuszę się i na tę książkę.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Ta jest moją drugą, wcześniej czytałam felietony

      Usuń
  3. Nie znam jeszcze twórczości tej autorki, ale po twojej recenzji mam ochotę poznać:)

    OdpowiedzUsuń
  4. Mocna i wzruszająca, widzę. Nie wyobrażam sobie życia w tamtych czasach, tego zaszczucia, strachu, zmiany tożsamości.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Paradoksalnie to tylko elementy, a one się skłądają na dramat dziecka... naprawdę... ciężko opisać.

      Usuń
  5. Czytałam tę książkę, ba, mam swój egzemplarz. Jest piękna, osobista i bardzo poruszająca. Uwielbiam Romę Ligocką i jak tylko będzie z nią spotkanie to pójdę i chętnie ją uściskam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Własny egzemplarz jest niezbędny, w końcu warto mieć przy sobie, żeby zerknąć.

      Usuń
  6. Dzięki zapowiedzi nowej książki Romy Ligockiej "Droga Romo", weszłam na Jej profil i tak trafiłam do Pani. Pani Kasiu, dokładnie to samo odczuwam, czytając szczere wyznania pisarki. Każde jej zdanie chciałoby się zapamiętać. Zaznaczam sobie te mądre myśli prawie na każdej stronie. Dostarcza tyle emocji, wzruszeń. Te wszystkie przeżycia kształtowały ją na wrażliwą i mądrą, pokorną wobec życia kobietę, Ja nigdy nie zapomnę "Dziewczynki w czerwonym płaszczyku". Swoje emocje też wyrażam na swoim blogu. Jeśli Pani da się zaprosić, to serdecznie zapraszam :) http://myslirzezbioneslowem.blogspot.com/2014/05/dziewczynka-w-czerwonym-paszczyku.html

    OdpowiedzUsuń
  7. Teraz przeczytałam, to co niżej. I czuję się, jakbym właśnie się narzuciła (czy to jest to niepożądane spam?)- jeśli tak, to przepraszam. Zaciekawiła mnie bardzo Pani recenzja i podobne odczuwanie. Mój blog dopiero raczkuje od lutego tego roku i każda bratnia dusza jest mi bliska :) Pozdrawiam.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Komentarze niektóre są zatwierdzane, a że ostattnio więcej pracuję, nie miałam kiedy.

      Miałam ostatnio kupić "Dziewczynkę" i kurczę... nie kupiłam ;/

      Usuń
  8. Nie narzuca się Pani, skądże!! Cieszę się z Pani odwiedzin :))

    OdpowiedzUsuń
  9. :) Też chciałabym mieć wszystkie książki Romy Ligockiej na własność. "Dziewczynkę w czerwonym płaszczyku" wypożyczylam w bibliotece nie mając świadomości ile dostarczy mi wzruszeń, emocji, wrażeń.Takie książki zostają z nami na zawsze. Polecam.

    OdpowiedzUsuń
  10. O prozie Pani Romy Ligockiej dowiedziałam się od mojej siostry/przyznam ,że już mamy swoje lata siostra lat 59 ja 57/siostra jest zauroczona,podobnie jaka piękna proza,zaczytuję się w Pani książkach,serdecznie pozdrawiam i życzymy zdrowia pięknego

    OdpowiedzUsuń

To dużymi literami: KAŻDY KOMENTARZ ZAWIERAJĄCY LINK - WYLATUJE- WIELOKROTNIE PROSIŁAM, NIE ODNOSIŁO SKUTKU, TERAZ Z AUTOMATU I BEZ CZYTANIA.

A teraz grzecznie i klasycznie ; ) bo bardzo Was przecież lubię : )

Witaj Gościu, cieszy mnie Twoja wizyta, cieszę się, że chcesz pozostawić ślad po tym, że przeczytałeś to miałam do powiedzenia.

Proszę :) komentuj, ale pamiętaj :)

Każdy głos w dyskusji jest dla mnie ważny. Każdy komentarz jest czytany, na komentarz każdego czytelnika staram się odpowiedzieć.

Jeśli chcesz coś powiedzieć, zwrócić uwagę, a komentarz pod danym postem będzie niewłaściwy - z boku podałam adres mejlowy

Nie spamuj, nie jestem nastolatką, więc nie pisz "Super, zapraszam do mnie". To właśnie jest spam, takie komentarze usuwam. Napisz coś merytorycznego, a na pewno zaciekawisz mnie i odwiedzę Twoją stronę.

Chcesz mnie obrazić? Wyzwać? Wyśmiać moje poglądy, czy mnie, jako mnie? Daruj sobie! Jesli szydzisz, lub obrażasz moich czytelników, lub po prostu naruszasz netetykietę, komentarz również wyleci.


Według Wydawnictw

Czarna Owca (14) Dom Wydawniczy Rebis (9) Replika (2) Wydawnictwo Psychoskok (2) Wydawnictwo Agora (23) Wydawnictwo Aktywa (2) Wydawnictwo Albatros (21) Wydawnictwo Bellona (5) Wydawnictwo Bukowy Las (5) Wydawnictwo Czarna Owca (21) Wydawnictwo Czarne (47) Wydawnictwo Czerwone i Czarne (1) Wydawnictwo Czwarta Strona (24) Wydawnictwo Czytelnik (3) Wydawnictwo Dobra Literatura (1) Wydawnictwo Dolnośląskie (12) Wydawnictwo Dowody na Istnienie (5) Wydawnictwo Dragon (4) Wydawnictwo Edipresse Książki (16) Wydawnictwo Erica (1) Wydawnictwo Esprit (2) Wydawnictwo Feeria (1) Wydawnictwo Filia (23) Wydawnictwo Franciszkanów "Bratni Zew" (1) Wydawnictwo Hachette (2) Wydawnictwo Harper Collins (15) Wydawnictwo Insignis (17) Wydawnictwo Iskry (12) Wydawnictwo J. Przeworskiego (1) Wydawnictwo Jaguar (6) Wydawnictwo JanKa (2) Wydawnictwo Kobiece (84) Wydawnictwo Książnica (16) Wydawnictwo Kwiaty Orientu (2) Wydawnictwo Lira (13) Wydawnictwo Literackie (52) Wydawnictwo MAG (1) Wydawnictwo Manufaktura Tekstów (1) Wydawnictwo Marginesy (88) Wydawnictwo Media Rodzina (16) Wydawnictwo Mg (30) Wydawnictwo Młodzieżówka (1) Wydawnictwo Muza (62) Wydawnictwo Nasza Księgarnia (4) Wydawnictwo Noir Sur Blanc (9) Wydawnictwo Nova Res (9) Wydawnictwo Nowa Proza (1) Wydawnictwo Otwarte (40) Wydawnictwo Pascal (30) Wydawnictwo Planeta (1) Wydawnictwo Poradnia K (6) Wydawnictwo Poznańskie (34) Wydawnictwo Prozami (1) Wydawnictwo Prószyński (83) Wydawnictwo PWN (3) Wydawnictwo Replika (41) Wydawnictwo Sic! (3) Wydawnictwo Smak Słowa (3) Wydawnictwo Sonia Draga (5) Wydawnictwo SQN (14) wydawnictwo Stara Szkoła (2) Wydawnictwo superNOWA (2) Wydawnictwo Szara Godzina (9) Wydawnictwo Szelest (1) Wydawnictwo Szósty Zmysł (7) Wydawnictwo Świat Książki (26) Wydawnictwo Święty Wojciech (2) Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego (10) Wydawnictwo Uroboros (6) Wydawnictwo Vesper (1) Wydawnictwo W.A.B (55) Wydawnictwo WAM (5) Wydawnictwo WasPos (2) Wydawnictwo Wielka litera (5) Wydawnictwo WM (1) Wydawnictwo YA (3) Wydawnictwo Young (7) Wydawnictwo Znak (145) Wydawnictwo Zwierciadło (3) Wydawnictwo Zysk i s-ka (73)

Categories

2016 przeczytane (259) 2019 czytam (263) 2020 (216) 2020 trup (6) 2021 (155) 2021trup (21) 2022 lektury (137) 2023 czytam (137) 2023 trup (31) 52 filmy w 2014 (22) 52 filmy w 2015 (6) akcje (27) amor vincit omnia (10) Angielski ogród (8) audiobook (16) autobiografia (14) biografia (112) bolly (9) candy (2) Cmentarz Zapomnianych Książek (2) czytam przeleżałe trupy z półek (171) czytane 2018 (244) dzienniki (4) Euro 2012 (4) fantastyka (17) felietony (4) historia (70) kkd (4) klasyka (41) klasyka literatury popularnej (23) kolorowe czytanie (4) komedia (1) koty (5) kryminał (132) kucharzę (53) listy (1) literatura na peryferiach (4) łańcuszek (20) Mundial RPA (1) muzycznie (47) naturalnie (2) nie samą książką (141) oglądnęłam (189) ogrodowo (5) oscarowe wyzwanie (2) pachnące (129) planowanie i zagospodarowanie(niekoniecznie przestrzenne) (8) plany (7) podaj cegłę (14) podróże (10) podróże w czasie (15) podsumowanie (96) podsumowanie 2015 (12) podsumowanie 2016 (11) podsumowanie 2017 (14) podsumowanie 2018 (12) poezja (8) prawdziwe historie (44) projekt - nobliści (5) prywatne (75) prywatnie (9) przeczytałam (2725) przeczytałam 2015 (243) przeczytane w 2010 (1) przeczytane w 2011 (1) Real Madryt (3) recenzja książki (1704) recenzyjne (1658) religia i duchowość (26) reportaż (79) retro (6) robótki (24) roczne podsumowanie (7) romans (225) saga rodzinna (38) seriale (33) sportowo (27) stosik (102) test (1) top10 (12) turystycznie (1) village candle (12) w 2017 przeczytałam (226) woski (126) wymiana (8) wyzwanie - Agatha Christie (54) wyzwanie czytelnicze (69) wyzwanie filmowe (31) wyzwanie Picoult/Sparks (2) wyzwanie w centymetrach (1) yankee candle (94) z półki 2015 (3) zakupy (1) zapowiedź (11)
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Wg. Autorów ( w trakcie tworzenia)

Agata Christie (51) Edyta Świętek (28) Jodi Picoult (23) Joanne Kathleen Rowling (18) Małgorzata Musierowicz (18) Colleen Hoover (17) Lucy Maud Montgomery (17) Agatha Christie (16) Szymon Hołownia (16) Agnieszka Lingas-Łoniewska (15) Diane Chamberlain (15) Katarzyna Michalak (15) John Ronald Reuel Tolkien (12) Katarzyna Bonda (11) Agata Czykierda-Grabowska (10) Bernard Cornwell (10) Camilla Läckberg (10) Emily Giffin (10) Jojo Moyes (10) Monika Szwaja (10) Regina Brett (9) Amy Harmon (8) Ałbena Grabowska (8) Ałbena Grabowska-Grzyb (8) George R.R. Martin (8) Jane Austen (8) Mariusz Urbanek (8) Monika A. Oleksa (8) Diana Gabaldon (7) Elizabeth Gaskell (7) Elżbieta Cherezińska (7) Elżbieta Rodzeń (7) Małgorzata Gutowska - Adamczyk (7) Robert Galbraith (7) Ada Tulińska (6) Jerzy Bralczyk (6) Jürgen Thorwald (6) Katarzyna Kwiatkowska (6) Katarzyna Zyskowska-Ignaciak (6) Richard Paul Evans (6) Beata Majewska (5) Charles Dickens (5) Charlotte Brontë (5) Giovannino Guareschi (5) Jacek Dehnel (5) Katarzyna Archimowicz (5) Kiera Cass (5) Wiesław Myśliwski (5) Yrsa Sigurdardóttir (5) Abby Jimenez (4) Anna Herbich (4) Anna Kańtoch (4) Astrid Lindgren (4) Barbara O`Neal (4) Cecelia Ahern (4) Corinne Michaels (4) Dorota Gąsiorowska (4) Edward Rutherfurd (4) Elisabet Benavent (4) Federico Moccia (4) Gabriela Gargaś (4) Igor Sokołowski (4) Lisa Genova (4) Magdalena Grzebałkowska (4) Magdalena Kordel (4) Marek Rybarczyk (4) Mariusz Szczygieł (4) Marta Kisiel (4) Mhairi McFarlane (4) Trygve Gulbranssen (4) Adam Kay (3) Agata Sawicka (3) Agnieszka Wojdowicz (3) Ali Hazelwood (3) Alina Białowąs (3) Aneta Jadowska (3) Anna J. Szepielak (3) Anna Kamińska (3) Anna Sakowicz (3) Antonina Kozłowska (3) Barbara Sęk (3) Carlos Ruiz Zafón (3) Charlotte Link (3) Daisy Goodwin (3) Demet Altınyeleklioğlu (3) Denise Grover Swank (3) Dominika Smoleń (3) Elisabeth Herrmann (3) Eliza Orzeszkowa (3) Elizabeth Cooke (3) Elizabeth Haran (3) Evžen Boček (3) Francine Rivers (3) Gard Sveen (3) Hanna Cygler (3) Iwona J. Walczak (3) Jean-Jacques Sempé (3) John Boyne (3) Katherine Webb (3) Maria Ulatowska (3) Małgorzata Warda (3) Mitch Albom (3) Paullina Simons (3) René Goscinny (3) Richard Phillips Feynman (3) Roma Ligocka (3) Stephenie Meyer (3) Wilkie Collins (3) Adrianna Michalewska (2) Agata Puścikowska (2) Agnieszka Krakowiak-Kondracka (2) Alek Rogoziński (2) Aleksander Dumas(ojciec) (2) Aleksandra Szarłat (2) Aleksandra Zaprutko-Janicka (2) Alexa Lavenda (2) Amy Hatvany (2) Andrew Morton (2) Andrzej Andrusiewicz (2) Andrzej Markowski (2) Andrzej Sapkowski (2) Angelika Kuźniak (2) Anna Fincer-Ogonowska (2) Anna Langer (2) Anna Rohóczanka (2) Anna Wolf (2) Anne Brontë (2) Anne Jacobs (2) Anne Tyler (2) Anthony McCarten (2) Beata Pawlikowska (2) Beth Reekles (2) Bill Bryson (2) Bogdan Lach (2) Bogna Ziembicka (2) Bolesław Prus (2) Carrie Elks (2) Cezary Łazarewicz (2) Christina Baker-Kline (2) Clive Staples Lewis (2) Colin Campbell (2) Consilia Maria Lakotta (2) Dan Brown (2) Daniel Silva (2) Danuta Awolusi (2) David Levithan (2) Debbie Macomber (2) Diana Palmer (2) Dinah Jefferies (2) Donald Spoto (2) Dorota Terakowska (2) Elena Armas (2) Emilia Kiereś (2) Erin Morgenstern (2) Eva García Sáenz de Urturi (2) Ewa Bauer (2) Ewa Stachniak (2) Ewa Winnicka (2) Ewelina Dobosz (2) Ewelina Dyda (2) Gavin Extence (2) Grzegorz Strzelczyk (2) Helen Fielding (2) Henning Mankell (2) Jacek Hugo-Bader (2) Jan Miodek (2) Jaume Cabré (2) Jean des Cars (2) Jerzy Niemczuk (2) Julian Tuwim (2) Justyna Wydra (2) Józef Witko (2) Kamil Janicki (2) Kard. Jorge Mario Bergolio (2) Katarina Mazetti (2) Katarzyna Kołczewska (2) Kristina Sabaliauskaitė (2) Krzysztof Ziemiec (2) Linda Green (2) Louisa May Alcott (2) Marcin Mastalerz (2) Marcin Prokop (2) Marcin Wilk (2) Margaret Mitchell (2) Maria Dąbrowska (2) Maria Kruger (2) Małgorzata Hayles (2) Michał Heller (2) Papież Franciszek (2) Rachel Hauck (2) Terry Pratchett (2) Victoria Twead (2) Walter R. Brooks (2) A. Scott Berg (1) Abby Johnson (1) Adam Higginbotham (1) Adam Leszczyński (1) Adam Mickiewicz (1) Adam Szustak OP (1) Adam Węgłowski (1) Adam Zamoyski (1) Adriana Rak (1) Adrianna Trzepiota (1) Agata Jakóbczak (1) Agata Napiórska (1) Agata Passen (1) Agata Polte (1) Agata Pruchniewska (1) Agata Suchocka (1) Agnieszka Dydycz (1) Agnieszka Kaluga (1) Agnieszka Krawczyk (1) Agnieszka Litorowicz-Siegert (1) Agnieszka Markowska (1) Agnieszka Meyer (1) Agnieszka Nabrdalik (1) Agnieszka Olejnik (1) Agnieszka Pajączkowska (1) Agnieszka Przybysz (1) Agnieszka Siepielska (1) Agnieszka Wolny-Hamkało (1) Aileen Orr (1) Alberto S. Santos (1) Aleksander Jażwiński (1) Aleksander Makowski (1) Aleksandra Borowiec (1) Aleksandra Julia Kotela (1) Aleksandra Kardaś (1) Aleksandra Klich (1) Aleksandra Skrzypietz (1) Aleksandra Tyl (1) Aleksandra Wójcik (1) Aleksandra Zbroja (1) Alessio Puleo (1) Alex Bellos (1) Alex North (1) Alfredo Relaño (1) Alice Hoffman (1) Alice Lugen (1) Allison Pataki (1) Aly Cha (1) Alyson Richman (1) Amor Towles (1) Amy Medling (1) Andrea Wulf (1) Andreas Baumgarten (1) Andrzej Chwalba (1) Andrzej Fedorowicz (1) Andrzej Grembowicz (1) Andrzej Kępiński (1) Andrzej Pilipiuk (1) Andrzej Rzepliński (1) Andrzej Zając (1) Andrzej Zawistowski (1) Andrzej Zoll (1) Andrzej Łapiński (1) André Aciman (1) Andrés Ibáñez (1) Andy Jones (1) Angele Lieby (1) Angie Thomas (1) Anika Stelmasik (1) Ann Brashares (1) Ann Wroe (1) Anna Arno (1) Anna Bailey (1) Anna Bellon (1) Anna Bikont (1) Anna Brzezińska (1) Anna Dan (1) Anna Dembowska (1) Anna Dutkiewicz (1) Anna Dymna (1) Anna Gavalda (1) Anna Janko (1) Anna Jean Mayhew (1) Anna Kaszuba-Dębska (1) Anna Klara Majewska (1) Anna Klejzerowicz (1) Anna Kołodziejska (1) Anna Krystyna Bikont (1) Anna Laura Rucińska (1) Anna Lewicka (1) Anna Mateja (1) Anna Mieszkowska (1) Anna Moczulska (1) Anna Nejman (1) Anna Piwkowska (1) Anna Przedpełska-Trzeciakowska (1) Anna Płowiec (1) Anna Sulińska (1) Anna Szafrańska (1) Anna Szczęsna (1) Anna Todd (1) Anna Tomiak (1) Anna Trojanowska (1) Anna Wolff-Powęska (1) Anna Zamojska (1) Anna Śnieżka (1) Annabel Pitcher (1) Anne B. Ragde (1) Anne O'Brien (1) Anne-France Dautheville (1) Annejet van der Zijl (1) Annette Christie (1) Annette Hess (1) Annie Barrows (1) Annie Proulx (1) Anton Czechow (1) Antoni Słonimski (1) Antonina Żabińska (1) Arael Zurli (1) Arkadiusz Stempin (1) Arkadiusz Szaraniec (1) Arne Lynch (1) Arrowood Brothers (1) Arthur Conan Doyle (1) Artur Rolak (1) Atul Gawande (1) Audrey Carlan (1) Augusta Docher (1) Ava Dellaira (1) Ayaan Hirsi Ali (1) Banana Yoshimoto (1) Barack Obama (1) Barbara Gaweł (1) Barbara Mutch (1) Barbara Seidler (1) Barbara Taylor Bradford (1) Barbara Wachowicz (1) Barbara Wysoczańska (1) Barry Gifford (1) Bartek Dobroch (1) Bartosz Brożek (1) Beata Biały (1) Beata Kost (1) Becky Wade (1) Bellamy Creek (1) Ben Judah (1) Benjamin Balin (1) Bernadette McDonald (1) Bianca Iosivoni (1) Biblioteka Słów (1) Bill Clinton (1) Blaža Popović (1) Boel Westin (1) Bożena Fabiani (1) Bożena Gałczyńska - Szurek (1) Bożena Keff (1) Bratni Zew (1) Brenda Reid (1) Brigitte Hamann (1) Brooke McAlary (1) Bryan Cairns (1) Brygida Grysiak (1) Camilla En (1) Camille Perri (1) Carla Montero (1) Carlo Maria Martini (1) Carmen Santos (1) Carole Matthews (1) Carolyn V. Murray (1) Carrie Snyder (1) Casey McQuiston (1) Cat Patrick (1) Catherine Banner (1) Catherine Isaac (1) Catherine Lowell (1) Catherine Mayer (1) Catherine Whitlock (1) Cecil Scott Forester (1) Cecilia Samartin (1) Celeste Ng (1) Cesarina Vighy (1) Chandra Hoffman (1) Charles Belfoure (1) Charles Bock (1) Charles Frazier (1) Charlotte Browne (1) Charlotte Gordon (1) Charlotte Lucas (1) Cheryl Strayed (1) Chesley McLaren (1) Chris Cander (1) Chris Columbus (1) Chris Fabry (1) Chris Grabenstein (1) Chris Niedenthal (1) Christer Mjåset (1) Christian Jacq (1) Christine Breen (1) Christopher Kelly (1) Christopher W. Gortner (1) Chufo Llorens (1) Claire Guest (1) Claire North (1) Clara Sanchez (1) Claude Quétel (1) Colin O`Brien (1) Colleen Faulkner (1) Colleen McCullough (1) Colson Whitehead (1) Conor Grennan (1) Consolation Duet (1) Corban Addison (1) Craig Storti (1) Cristina Caboni (1) Cristina Morato (1) Cristina Sánchez-Andrade (1) Cyceron (1) Dagmara Leszkowicz-Zaluska (1) Damian K. Markowski (1) Dan Abnett (1) Daniel Defoe (1) Daniela Lamas (1) Danielle Steel (1) Danuta Pytlak (1) Daphne du Maurier (1) Dario Fo (1) Dariusz Janiszewski (1) Darynda Jones (1) David Ebershoff (1) David Hunter (1) David Icke (1) David Mccullough (1) David Mitchell (1) Davis Bunn (1) Dawid Krawczyk (1) Dawid Ratajczak (1) Dawn Barker (1) Debora MacKenzie (1) Deborah Feldman (1) Delia Owens (1) Denis Brian (1) Denis Diderot (1) Denise Hildreth Jones (1) Dennis Lehane (1) Dhonielle Clayton (1) Dianne Freeman (1) Doda Około-Kułak (1) Dodie Smith (1) Dominik Dán (1) Dominik Szczepański (1) Dominika Buczak (1) Dorota Combrzyńska-Nogala (1) Dorota Golińska (1) Dorota Masłowska (1) Dorota Ponińska (1) Dorota Sumińska (1) Dorota Świątkowska (1) Dorothea Johnson (1) Dorothy Rowe (1) Douglas Adams (1) Douglas Smith (1) Dörthe Binkert (1) E. Lockhart (1) E. O. Chirovici (1) E.T.A. Hoffman (1) Eco Redonum (1) Ed Young (1) Edith Wharton (1) Edward Brooke-Hitching (1) Edward Carey (1) Egon Caesar Conte Corti (1) Eileen Goudge (1) Elena Ferrante (1) Elizabeth Adler (1) Elizabeth Chadwick (1) Elizabeth Craft (1) Elizabeth Kolbert (1) Elizabeth Letts (1) Elizabeth O'Roark (1) Elizabeth O`Roark (1) Elizabeth von Arnim (1) Ella Maise (1) Ellen Alpsten (1) Ellis Peters (1) Elvira Baryakina (1) Elyse Douglas (1) Elżbieta Jodko-Kula (1) Elżbieta Wichrowska (1) Emil Zola (1) Emilia Sokolik (1) Emilia Szelest (1) Emily Jane Brontë (1) Emma Dmochowska (1) Emma Donoghue (1) Emma Lord (1) Emmanuel Macron (1) Enola Holme (1) Eowyn Ivey (1) Eric Lomax (1) Esther Singer Kreitman (1) Eugen Ruge (1) Eugène Ionesco (1) Eva Weaver (1) Evie Dunmore (1) Ewa Bagłaj (1) Ewa Curie (1) Ewa K. Czaczkowska (1) Ewa Madeyska (1) Ewa Pirce (1) Ewa Popławska (1) Ewa Wolkanowska-Kołodziej (1) Ewa Wróbel (1) Ewa Zdunek (1) Ewa Żarska (1) Ewald Arenz (1) Ewelina Karpacz-Oboładze (1) Fabien Grolleau (1) Fern Britton (1) Fern Michaels (1) Florian Illies (1) Francis Hackett (1) Francis Scott Fitzgerald (1) Francoise Giroud (1) Gabriella Contestabile (1) Gabrielle Zevin (1) Gail Honeyman (1) Gardner Raymond Dozois (1) Garrard Conley (1) Garri Kasparow (1) Gary Susman (1) Gary W. Small (1) Gena Showalter (1) Genevieve von Petzinger (1) George Orwell (1) Georgia Bockoven (1) Gigi Buffon (1) Glenys Carl (1) Grażyna Jeromin-Gałuszka (1) Greg King (1) Gregg Olsen (1) Grzegorz Sokołowski (1) Harper Lee (1) Helen Rappaport (1) Helena Mniszkówna (1) Helga Hoškova-Weissowá (1) Hellmut Andics (1) Henryk Sienkiewicz (1) Holly Peterson (1) Horacio Verbitsky (1) Håkan Nesser (1) Ibn Warraq (1) Ismet Prcić (1) Izabela Jung (1) Izabela Sowa (1) Izabella Frączyk (1) J.J. Renert (1) Jacek Lusiński (1) Jadwiga Czajkowska (1) Jakub Puchalski (1) Jan Paweł II (1) Jan Wróbel (1) Jan Łoziński (1) Janina Fedorowicz (1) Jaroslav Hašek (1) Jaume Collel (1) Jean-Christophe Brisard (1) Jean-Paul Roux (1) Jeannette Kalyta (1) Jennifer Kaufman (1) Jennifer Teege (1) Jennifer Worth (1) Jerzy Sosnowski (1) Jewgienij Wodołazkin (1) Jill Barnett (1) Jill Mansell (1) Joanna Konopińska (1) Joanna Marat (1) Joanna Szczęsna (1) Joanne Harris (1) John Borrell (1) John Carlin (1) John Curran (1) John Green (1) John Grogan (1) John Seeney (1) Jolanta Król (1) Jolanta Kwiatkowska (1) Jon Ronson (1) Jonathan Littell (1) Jordi Pons Salas (1) Joyce Maynard (1) Julia Alvarez (1) Julia Child (1) Julia P. Gelardi (1) Julie Lawson Timmer (1) Julie Orringer (1) Justin Go (1) Justin Peacock (1) Ka Hancock (1) Karen Dionne (1) Karen Karbo (1) Karen Mack (1) Karolina Frankowska (1) Karolina Lanckorońska (1) Kate Lord Brown (1) Kathryn Taylor (1) Keith Lowe (1) Kerstin Ekman (1) Krzysztof Sadło (1) Laila El Omari (1) Laurens van der Post (1) Leah Fleming (1) Lena Najdecka (1) Leslie Carroll (1) Levi Henriksen (1) Lily Koppel (1) Lisa Kleypas (1) Lisa Scottoline (1) Liv Tyler (1) Louise Walters (1) Lucy Ferriss (1) Lucyna Olejniczak (1) Ludwig Winder (1) Ludwik Stomma (1) M.L. Stedman (1) Maciej Karpiński (1) Maciej Stuhr (1) Magda Gessler (1) Magdalena Kulus (1) Magdalena Tulli (1) Mag­da­lena Knedler (1) Maja Łozińska (1) Mandy Hale (1) Marc Llewellyn (1) Marcin Górka (1) Marcin Zaremba (1) Marek Aureliusz (1) Marek Grechuta (1) Marek Ławrynowicz (1) Margaret Dilloway (1) Maria Krüger (1) Maria Sveland (1) Marilyn Brant (1) Marina Stepnova (1) Mariola Pryzwan (1) Marion Zimmer Bradley (1) Mariusz Wilka (1) Mariusz Ziomecki (1) Martha Grimes (1) Martin Sixsmith (1) Matthew Quick (1) Małgorzata Halber (1) Małgorzata Maj (1) Małgorzata Szejnert (1) Małgorzata Tusk (1) Małgorzata Łukowiak (1) Melchior Wańkowicz (1) Melissa Hill (1) Meredith Goldstein (1) Mieczysław Mokrzycki (1) Mike Carson (1) Mira Suchodolska (1) Miriam Karmel (1) Nadine Gordimer (1) Natasha Walker (1) Ned Vizzini (1) Olle Lönnaeus (1) Patrick Ness (1) Patrick Pesnot (1) Paul Arden (1) Penny Jordan (1) Peter Heller (1) Peter Kreeft (1) Platon (1) Pola Kinski (1) Priscille Sibley (1) Rebecca Johns (1) Robert J. Woźniak (1) Ryszard Legutko (1) Sally Bedell Smith (1) Sam Pivnik (1) Samantha Hayes (1) Samantha van Leer (1) Sarita Mandanna (1) Seré Prince Halverson (1) Shelley Emling (1) Stanisław Zakościelny (1) Stephanie Evanovich (1) Sue Eckstein (1) Sue Woolmans (1) Sylwia Chutnik (1) Szymon Sokolik (1) Tullio Avoledo (1) Zośka Papużanka (1) dr Stefanie Green (1) ks. Jan Twardowski (1) Éric-Emmanuel Schmitt (1) Łukasz Maciejewski (1) Łukasz Orbitowski (1)

Pogoda w mojej okolicy